അടി ഇന്ദിരാവസ്ഥ

അസംഖ്യം സിനിമാ പോസ്റ്ററുകളുടെയും പരസ്യങ്ങളുടെയും ഇടയിൽ, അത്രയൊന്നും ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടാൻമാത്രം കെൽപില്ലാത്ത ചില രാഷ്ട്രീയ ഓ൪മപ്പെടുത്തലുകളുണ്ടാവാറുണ്ട്. ‘അടി ഇന്ദിരാവസ്ഥ’യിൽ കക്കയം ക്യാമ്പിൽ കൊല്ലപ്പെട്ട രാജൻ രക്തസാക്ഷിത്വ പോസ്റ്റ൪ ഇങ്ങനെ എല്ലാ വ൪ഷവും ആ കാലത്തെ ഓ൪മിപ്പിക്കാനെന്നപോലെ വഴിയാത്രക്കാരെ നോക്കാറുണ്ട്. 40 വയസ്സായ ഒരാൾക്കുപോലും ആ മുഖത്തുനിന്ന് ഒന്നും ഓ൪ത്തെടുക്കാൻ കഴിയുകയില്ല. കക്കയം ക്യാമ്പിലും ശാസ്തമംഗലത്തെ ക്യാമ്പിലും രാഷ്ട്രീയ പ്രവ൪ത്തക൪ പൊലീസ് മ൪ദനത്തിൽ കൂനിപ്പോയപ്പോൾ ഇന്നത്തെ 40 വയസ്സുകാരൻ ബാല്യത്തിൻെറ കൗതുകപ്പേച്ചിലായിരുന്നു. എന്നാൽ, അപ്രഖ്യാപിതമായ ഒരു അടിയന്തരാവസ്ഥ നമുക്കുചുറ്റും അതിൻെറ പൊയ്ക്കാലുകളിൽ വട്ടംചുറ്റുന്നത് നമ്മളിലെത്രപേ൪ അറിയുന്നുണ്ട്? നമ്മളെന്തുകൊണ്ട് ഇന്നും ചെറുബാല്യത്തിൻെറ കൗതുകപ്പേച്ചിൽ കുടുങ്ങിപ്പോയ ഒരു ജനതയാകുന്നു? മുഖ്യധാരാ മാധ്യമങ്ങൾക്ക് നുണയാൻ പാകത്തിലുള്ള വാ൪ത്തയില്ലാഞ്ഞിട്ടാവാം സമീപകാലത്തെ രണ്ടു സംഭവങ്ങൾക്ക് മുഖം കൊടുക്കാതെ അവ൪ തിരിഞ്ഞുനടന്നത്.
ഒന്ന്: കഴിഞ്ഞ ഒമ്പതുവ൪ഷമായി എല്ലാ ഫെബ്രുവരിയിലും തൃശൂരിൽ നടക്കുന്ന സമാന്തര സിനിമകളുടെ ഫെസ്റ്റിവലാണ് ‘വിബ്ജിയോ൪’. ഡോക്യുമെൻററി സംവിധായകരും സാംസ്കാരിക പ്രവ൪ത്തകരും ആക്ടിവിസ്റ്റുകളുമെല്ലാം ഒത്തുചേരുന്ന ഈ മഴവിൽ കൂട്ടായ്മ അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഇന്ത്യയിലെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ട ഒരു ഫെസ്റ്റിവലായി എണ്ണപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഇക്കഴിഞ്ഞ ഫെബ്രുവരിയിൽ വിബ്ജിയോറിൽ, ബിലാൽ എ. ജാൻ സംവിധാനം ചെയ്ത ‘ഓഷ്യൻ ഓഫ് ടിയേഴ്സ്’ എന്ന 27 മിനിറ്റ് ദൈ൪ഘ്യമുള്ള ഡോക്യുമെൻററി പ്രദ൪ശിപ്പിക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. എന്നാൽ, ഈ ഡോക്യുമെൻററി പ്രദ൪ശനത്തിന് തൊട്ടുമുമ്പായി തൃശൂരിലെ ഈസ്റ്റ് പൊലീസ് എസ്.ഐ ലാൽകുമാ൪ (കാതികൂടം നീറ്റാ ജലാറ്റിൻ കമ്പനിക്കെതിരെ സമരം ചെയ്ത നാട്ടുകാരെ തല്ലിനശിപ്പിക്കുന്നതിൽ മുൻപന്തിയിൽനിന്ന അതേ നരനായാട്ട് വിദഗ്ധനായ പൊലീസുകാരൻ) ചലച്ചിത്രമേളയുടെ ഭാരവാഹികളോട് ചിത്രത്തിൻെറ ഡീവീഡി ആവശ്യപ്പെട്ടു. പി.എസ്.ബി.ടിയുടെ സ൪ട്ടിഫിക്കറ്റുള്ള സിനിമയാണെന്നും അതിനാൽ പ്രദ൪ശനത്തിനുമുമ്പ് ഡീവീഡി പൊലീസുകാ൪ക്ക് നൽകി അനുമതിവാങ്ങേണ്ട ആവശ്യമില്ളെന്നും ഭാരവാഹികൾ പറഞ്ഞു. ഈ ചിത്രം പ്രദ൪ശിപ്പിക്കാൻ അനുവദിക്കില്ളെന്ന ഭീഷണി സംഘ്പരിവാറിൽനിന്നുമുണ്ടായി. ചിത്രപ്രദ൪ശനത്തിൻെറ അന്ന് ആ൪.എസ്.എസ്-ബി.ജെ.പി പ്രവ൪ത്തക൪ തിയറ്ററിൽ കയറി ബഹളമുണ്ടാക്കുകയും കാണികൾ അവ൪ക്കെതിരെ ഗോബാക്ക് വിളിക്കുകയും ചെയ്തു. സ്ക്രീൻ വലിച്ചുകീറാൻ ശ്രമിക്കുകയും മീഡിയാ സെൻറ൪ ആ൪.എസ്.എസ്-ബി.ജെ.പി പ്രവ൪ത്തക൪ തല്ലിത്തക൪ക്കുകയും ചെയ്തു. ലാൽകുമാറിൻെറ പൊലീസ് ഇവ൪ക്കെതിരെ കേസെടുത്തില്ല. സംഘ്പരിവാരങ്ങളെ സംരക്ഷിച്ചുകൊണ്ട് പൊലീസ് പരിവാരങ്ങൾ നിന്നു. ഫെസ്റ്റിവൽ ഭാരവാഹികൾ അക്രമികൾക്കെതിരെ കേസെടുക്കണമെന്ന് പരാതി കൊടുത്തെങ്കിലും ഇതുവരെ പൊലീസ് നടപടിയുണ്ടായില്ല.
എന്തുകൊണ്ട് ‘ഓഷ്യൻ ഓഫ് ടിയേഴ്സ്’ പ്രദ൪ശിപ്പിക്കാൻ പാടില്ല? 1992ൽ കശ്മീരിലെ കുപ്വാര ജില്ലയിലെ നൂറ്റമ്പതോളം വരുന്ന സ്ത്രീകളെ ഇന്ത്യൻ സൈനിക൪ കൂട്ടബലാത്സംഗം ചെയ്തു. ബലാത്സംഗം ചെയ്യപ്പെട്ട സ്ത്രീകൾക്ക് നഷ്ടപരിഹാരം നൽകണമെന്ന് കോടതി വിധിക്കുകയുണ്ടായി. 20 വ൪ഷങ്ങൾക്കുശേഷം, ബലാത്സംഗത്തിന് ഇരയായ സ്ത്രീകളുടെ ജീവിതം പക൪ത്തിയ സെൻസ൪ സ൪ട്ടിഫിക്കറ്റുള്ള ഈ ചിത്രം ഇന്ത്യൻ സൈനികരുടെ ആത്മവീര്യം തക൪ക്കാൻ പാകിസ്താൻ സഹായത്തോടുകൂടി നി൪മിച്ചതാണത്രെ.
രണ്ട്: ഇന്നത്തെ പ്രശസ്തനായ ഒരു സംവിധായകൻ ഒരിക്കൽ എൻെറ ടീഷ൪ട്ടിലെ പടത്തിലേക്ക് കുറേനേരം സൂക്ഷിച്ച് നോക്കിയിട്ട് ചോദിച്ചു: ‘ഇതാരാ പത്മരാജനാണോ?’ ഞാൻ ചിരിച്ചിട്ട് പറഞ്ഞു: ‘അല്ല ഇത് ബോബ് മ൪ലി.’ സംവിധായകൻെറ സംശയം തീ൪ന്നില്ല. ‘ബോബ് മുരളിയോ അതാരാ?’ ചിരി ഉള്ളിലേക്ക് വിഴുങ്ങി ഞാൻ പറഞ്ഞു: ‘പാട്ടുകാരനാണ്.’ സംവിധായകന് സമാധാനമായി. കഴിഞ്ഞ ദിവസം കേരള സംസ്ഥാന യുവജനക്ഷേമ കമീഷൻ സ൪ക്കാറിന് കൊടുത്ത റിപ്പോ൪ട്ട് വായിച്ചപ്പോൾ ഈ സംവിധായകനെ ഞാനോ൪ത്തു. റിപ്പോ൪ട്ട് ഇതാണ്: ‘മയക്കുമരുന്ന് മാഫിയകൾ കേരളത്തിൽ പിടിമുറുക്കാൻ ശ്രമം നടത്തിവരുന്നത് തടയപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്. ജമൈക്കൻ സംഗീതജ്ഞൻ ബോബ് മ൪ലിയുടെ ജീവിതശൈലിയും ലഹരിയും അനുകരിച്ച് യുവാക്കളുടെ ഇടയിൽ ഗാങ് വളരുന്നു എന്നത് ആശങ്കാജനകമായ കാര്യമാണ്. ലഹരിയുടെ ബ്രാൻഡ് അംബാസഡറല്ല, മറിച്ച് ഇരയാണ് മ൪ലി എന്നത് ഇവ൪ കാണാതെ പോകുന്നു. ലഹരിക്കടിപ്പെട്ട് 36ാം വയസ്സിൽ കാൻസ൪ ബാധിച്ചാണ് മ൪ലി മരണമടഞ്ഞത്. ലഹരിമരുന്നുകളുടെ പ്രചാരണത്തിനായി മ൪ലിയുടെ ചിത്രത്തോടൊപ്പം കഞ്ചാവിൻെറ ഇലകൾ ആലേഖനം ചെയ്ത സ്റ്റിക്കറുകൾ, ടീഷ൪ട്ടുകൾ, ബാഗുകൾ, റെഗെ മ്യൂസിക് ബാൻഡിൻെറ എംബ്ളം, ചുവപ്പ്, പച്ച, മഞ്ഞ നിറത്തിലുള്ള മാലകൾ, വളകൾ എന്നിവ വിൽക്കുന്ന കടകൾ, പച്ചുകുത്തുന്ന കേന്ദ്രങ്ങൾ എന്നിവ പ്രവ൪ത്തിച്ചുവരുന്നതായി ശ്രദ്ധയിൽപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. യുവാക്കളെയും വിദ്യാ൪ഥികളെയും ലക്ഷ്യമിട്ട് ഇത്തരം ബ്രാൻഡുകളിലൂടെ നടത്തുന്ന പ്രവ൪ത്തനം ക൪ശനമായി നിരോധിക്കേണ്ടതാണ്. അതിനായി മയക്കുമരുന്ന് പ്രചാരണത്തിനായി ഉപയോഗിക്കുന്ന വസ്തുക്കൾ നിരോധിക്കാൻ ഗവൺമെൻറ് അടിയന്തര നടപടി കൈക്കൊള്ളേണ്ടതാണ്. ഇവ വിൽപന നടത്തുന്ന കടകൾക്കെതിരെ യങ് പേഴ്സൻ ഹാംഫുൾ പബ്ളിക്കേഷൻ ആക്ട് 1956 പ്രകാരം കേസ് രജിസ്റ്റ൪ ചെയ്ത് ഇത്തരം സ്ഥാപനങ്ങളുടെ ലൈസൻസ് റദ്ദുചെയ്ത് നടപടി സ്വീകരിക്കണം.’
ബോബ് മ൪ലി ലഹരിയുടെ അടിമയായിരുന്നില്ല. ബോബ് മ൪ലി സംഗീതത്തിൻെറ മാത്രം അടിമയായിരുന്നു. ദാരിദ്ര്യത്തിനും വംശവിവേചനത്തിനുമെതിരെയായിരുന്നു ബോബ് മ൪ലി പാടിയത്. സ്നേഹവും സമാധാനവുമായിരുന്നു ആ പാട്ടുകളിൽ ഉച്ചത്തിൽ പാറിയ കൊടിത്തണ്ട്. ചുവപ്പും പച്ചയും മഞ്ഞയും നിറങ്ങൾ രസ്തഫാരിയനിസത്തിൻെറ നിറമാണ്. ഇംഗ്ളീഷുകാ൪ക്കെതിരെ പോരാടിയ നാനിയുടെയും മാ൪കസ് ഗാ൪മിയുടെയും പിന്തുട൪ച്ചയാണ് ബോബ് മ൪ലി. മൂന്നാംലോകത്തിൻെറ ആദ്യത്തെ സൂപ്പ൪സ്റ്റാ൪ എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന മ൪ലി, സംഗീതത്തിൻെറ സുവിശേഷംകൊണ്ട് ലോകത്തെ ഒന്നിച്ച് ചേ൪ത്തുനി൪ത്താൻ ശ്രമിച്ച മിശിഹയായിരുന്നു.
ബോബ് മ൪ലിയുടെ ടീഷ൪ട്ടുകൾ ഇപ്പോൾ കേരളത്തിലെ ചെറുകടകളിൽ കിട്ടാനില്ല. പൊലീസ് റെയ്ഡ് ഭയന്ന് പലരും വിൽക്കാൻ പേടിക്കുന്നു. ചെറുപ്പക്കാ൪ ചുവപ്പും പച്ചയും മഞ്ഞയും നിറമുള്ള മാലകൾ ധരിക്കാൻ പേടിക്കുന്നു. ലഹരിയുടെ ആണിക്കല്ല് പിഴുതെടുക്കാൻ കഴിവില്ലാത്ത, ഷണ്ഡത്വം നിറഞ്ഞ ഒരു ഭരണകൂടം ബോബ് മ൪ലിയുടെ പടം കണ്ടുകെട്ടിയിട്ടല്ല തങ്ങളുടെ വമ്പത്തം കാട്ടേണ്ടത്. ഇന്ത്യൻ സൈനിക൪ കശ്മീരിൽ നടത്തിയ കൂട്ടബലാത്സംഗത്തിൻെറ സത്യമെന്തെന്ന് അറിയാനുള്ള അവകാശം നിഷേധിച്ചിട്ടല്ല ജനാധിപത്യത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിക്കേണ്ടത്. ബോബ് മ൪ലിയെ നിരോധിക്കുമ്പോൾ അവിടെ സ്നേഹത്തിൻെറയും സമാധാനത്തിൻെറയും സംഗീതം നിലക്കുന്നു. ആ നിലച്ച ഇടങ്ങളെ പട്ടാളക്കാ൪ കീഴ്പ്പെടുത്തുന്നു. അവിടെനിന്നുയരുന്ന നിലവിളികളറിയാതിരിക്കാൻ പൊലീസും സംഘ്പരിവാറും നമ്മുടെ കാതുകൾ പൊത്തുന്നു; കണ്ണുകളടക്കുന്നു.