നയതന്ത്ര മിന്നലാക്രമണം

26 വി​നോ​ദ​സ​ഞ്ചാ​രി​ക​ൾ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട പ​ഹ​ൽ​ഗാം ഭീ​ക​രാ​ക്ര​മ​ണം 48 മ​ണി​ക്കൂ​ർ പി​ന്നി​ടു​മ്പോ​ൾ, ഇ​ന്ത്യ​യും പാ​കി​സ്താ​നും പ്ര​ത്യ​ക്ഷ ന​യ​ത​ന്ത്ര യു​ദ്ധ​ത്തി​ലേ​ക്ക് നീ​ങ്ങു​ന്ന​തി​ന്റെ സൂ​ച​ന​ക​ളാ​ണ് ല​ഭി​ക്കു​ന്ന​ത്. ഭീ​ക​രാ​ക്ര​മ​ണ​ശേ​ഷം, ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ഭാ​ഗ​ത്തു​നി​ന്നു​ണ്ടാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന ന​ട​പ​ടി​ക​ളെ ‘ദ ​​ട്രി​ബ്യൂ​ൺ’ പ​ത്രാ​ധി​പ​ർ ഹാ​രി​ഷ് ഖ​രെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച​ത് ‘ന​യ​ത​ന്ത്ര മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണം’ എ​ന്നാ​ണ്. ‘മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണം’ അ​ഥ​വാ സ​ർ​ജി​ക്ക​ൽ സ്ട്രൈ​ക്ക് എ​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ ​വ്യാ​പ​ക​മാ​യി പ്ര​യോ​ഗി​ച്ച​ത് പു​ൽ​വാ​മ ഭീ​ക​രാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​ന് പ​ക​രം ചോ​ദി​ച്ച്, പാ​കി​സ്താ​നി​ലെ ബാ​ലാ​കോ​ട്ടി​ൽ ന​ട​ത്തി​യ വ്യോ​മാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തെ​യാ​ണ്. 2019 ഫെ​ബ്രു​വ​രി 14നാ​ണ് 40 സൈ​നി​ക​ർ കൊ​ല്ല​പ്പെ​ട്ട പു​ൽ​വാ​മ ഭീ​ക​രാ​ക്ര​മ​ണ​മു​ണ്ടാ​യ​ത്. 12ാം നാ​ൾ അ​പ്ര​തീ​ക്ഷി​ത​മാ​യൊ​രു വ്യോ​മാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​ലൂ​ടെ സൈ​ന്യം ശ​ക്ത​മാ​യ തി​രി​ച്ച​ടി ന​ൽ​കു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ലു​ള്ള ബ​ന്ധം കൂ​ടു​ത​ൽ വ​ഷ​ളാ​യ ആ ​സം​ഭ​വ​ങ്ങ​ളു​ടെ ആ​വ​ർ​ത്ത​ന​മാ​ണ് പ​ഹ​ൽ​ഗാം ഭീ​ക​രാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​നു​ശേ​ഷം പൊ​തു​വി​ൽ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ക്ക​​പ്പെ​ട്ട​ത്. അ​ത്ത​രം സൂ​ച​ന​ക​ളു​ള്ള പ്ര​സ്താ​വ​ന​ക​ൾ ആ​ഭ്യ​ന്ത​ര മ​​ന്ത്രി അ​മി​ത് ഷാ​യും പ്ര​തി​രോ​ധ മ​ന്ത്രി രാ​ജ്നാ​ഥ് സി​ങ്ങും ന​ട​ത്തു​ക​യും ചെ​യ്തു. എ​ന്നാ​ൽ, നേ​രി​ട്ടു​ള്ള പ്ര​ത്യാ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു പ​ക​രം മ​റ്റൊ​രു രീ​തി​യാ​ണ് തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ത്യ അ​വ​ലം​ബി​ക്കു​ന്ന​ത്. ന​യ​ത​ന്ത്ര മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണം എ​ന്ന് ഈ ​ഘ​ട്ട​ത്തെ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാം.

പു​ൽ​വാ​മ​യി​ൽ റ​ദ്ദാ​ക്കാ​ത്ത സി​ന്ധു ക​രാ​ർ

യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഭീ​ക​രാ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യൂം പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ മു​മ്പും ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ലു​ള്ള ന​യ​ത​ന്ത്ര ബ​ന്ധം വി​ച്ഛേ​ദി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടു​ണ്ട്. പ​ഹ​ൽ​ഗാം കൂ​ട്ട​ക്കൊ​ല​ക്കു​ശേ​ഷം, പാ​കി​സ്താ​ൻ പൗ​ര​ന്മാ​ർ​ക്കു​ള്ള വി​സ റ​ദ്ദാ​ക്കി​യ​തും പാ​ക് ഹൈ ​ക​മീ​ഷ​നി​ലെ പ്ര​തി​രോ​ധ ഉ​ദ്യോ​ഗ​സ്ഥ​രെ പു​റ​ത്താ​ക്കി​യ​തു​ം വാ​ഗ അ​ട്ടാ​രി അ​തി​ർ​ത്തി അ​ട​ച്ചി​ട്ട​തു​​​മെ​ല്ലാം ന​യ​ത​ന്ത്ര ബ​ന്ധം വി​ച്ഛേ​ദി​ക്കു​ന്ന​തി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി​ട്ടാ​ണ്. എ​ന്നാ​ൽ, അ​തി​നെ ന​യ​ത​ന്ത്ര യു​ദ്ധം എ​ന്നു വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്കാ​നാ​വി​ല്ല. അ​തേ​സ​മ​യം, സി​ന്ധു ന​ദീ​ജ​ല ക​രാ​ർ ഇ​ന്ത്യ മ​ര​വി​പ്പി​ച്ച​ത് ന​യ​ത​ന്ത്ര മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണ​മാ​യി ക​ണ​ക്കാ​ക്ക​ണം. 1960ൽ ​ലോ​ക ബാ​ങ്കി​ന്റെ മ​ധ്യ​സ്ഥ​ത​യി​ൽ ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ൽ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​താ​ണ് ഈ ​ക​രാ​ർ. അ​തി​നു​ശേ​ഷം നാ​ല് യു​ദ്ധ​ങ്ങ​ളും നി​ര​വ​ധി ത​വ​ണ അ​തി​ർ​ത്തി ക​ട​ന്നു​ള്ള ആ​ക്ര​മ​ണ​ങ്ങ​ളു​മു​ണ്ടാ​യി​ട്ടും ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ഈ ​ക​രാ​റി​ൽ തൊ​ട്ടി​ല്ല. ​ര​ണ്ട് രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​മാ​യി പ്ര​കൃ​തി ക​നി​ഞ്ഞ​രു​ളി​യ വി​ഭ​വം എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ പ​ങ്കു​വെ​ക്ക​ലി​ന്റെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​മാ​ണ് ഈ ​സം​ഘ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കി​ട​യി​ലും പ​ങ്കു​വെ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട​ത്.

പു​ൽ​വാ​മ ഭീ​ക​രാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തി​ന്റെ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ സി​ന്ധു ന​ദീ ജ​ല ക​രാ​ർ മ​ര​വി​പ്പി​ക്കു​മെ​ന്ന് ഇ​ന്ത്യ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചി​രു​ന്നു​വെ​ങ്കി​ലും പി​ന്നീ​ട് തു​ട​ർ നീ​ക്ക​ങ്ങ​ളൊ​ന്നു​മു​ണ്ടാ​യി​ല്ല. ഇ​പ്പോ​ൾ, ആ​ദ്യ​മാ​യി ഇ​ന്ത്യ അ​ത്ത​ര​മൊ​രു പ്ര​ഖ്യാ​പ​നം ന​ട​ത്തു​മ്പോ​ൾ അ​ത് ദൂ​ര​വ്യാ​പ​ക​മാ​യ പ്ര​ത്യാ​ഘാ​ത​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഇ​ട​യാ​കും. നി​ല​വി​ൽ, ഈ ​ക​രാ​ർ റ​ദ്ദാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​തി​ലൂ​ടെ പാ​കി​സ്താ​ന് പെ​ട്ടെ​ന്ന് എ​ന്തെ​ങ്കി​ലും അ​പ​ക​ട​മു​ണ്ടാ​കു​മെ​ന്ന് ക​രു​താ​നാ​വി​ല്ല; ക​രാ​റി​ന്റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി സി​ന്ധു, ഝ​ലം, ചി​നാ​ബ് ന​ദി​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നാ​യി പാ​കി​സ്താ​ന് ല​ഭി​ക്കു​ന്ന ജ​ലം ഇ​ന്ത്യ​യി​ൽ ത​ട​ഞ്ഞു​വെ​ക്കാ​ൻ അ​ണ​ക്കെ​ട്ടു​ക​ൾ നി​ല​വി​ലി​ല്ല. അ​തേ​സ​മ​യം, ക​ശ്മീ​രി​ൽ സ്ഥാ​പി​ക്കു​ന്ന ര​ണ്ട് ജ​ല വൈ​ദ്യു​തി പ​ദ്ധ​തി​ക​ൾ വ​ഴി പാ​കി​സ്താ​നു​ള്ള ജ​ലം ത​ട​യാ​ൻ ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​കും. നി​ല​വി​ൽ​ത​ന്നെ, ഈ ​പ​ദ്ധ​തി​യു​മാ​യി ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട് ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ൽ ത​ർ​ക്കം നി​ല​നി​ൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. ഇ​ത് മു​ൻ​കൂ​ട്ടി ക​ണ്ടു​കൂ​ടി​യാ​ണ് ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​മെ​ന്നാ​ണ് വി​ല​യി​രു​ത്ത​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത്. അ​തേ​സ​മ​യം, അ​ന്താ​രാ​ഷ്ട്ര​ത​ല​ത്തി​ൽ മൂ​ന്നാം ക​ക്ഷി​യു​ടെ മ​ധ്യ​സ്ഥ​ത​യി​ൽ രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ ക​രാ​റി​ൽ​നി​ന്ന് ഏ​തെ​ങ്കി​ലും ക​ക്ഷി പി​ൻ​വാ​ങ്ങു​ന്ന​തി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചും മ​റ്റും പ​രാ​മ​ർ​ശ​മി​ല്ലാ​ത്ത​ത് മ​റ്റു പ​ല നി​യ​മ​പ്ര​ശ്ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കും വ​ഴി തു​റ​ക്കും.

യു​ദ്ധ​മെ​ന്ന് വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ച് പാ​കി​സ്താ​ൻ

മ​റു​വ​ശ​ത്ത്, ഇ​ന്ത്യ​യു​ടെ ഡി​പ്ലോ​മാ​റ്റി​ക് സ​ർ​ജി​ക്ക​ൽ മി​ന്ന​ലാ​ക്ര​മ​ണ​ത്തെ ‘യു​ദ്ധം’ എ​ന്നാ​ണ് പാ​കി​സ്താ​ൻ വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. വി​സ റ​ദ്ദാ​ക്ക​ൽ പോ​ലു​ള്ള സ്വാ​ഭാ​വി​ക ന​യ​ത​ന്ത്ര ‘തി​രി​ച്ച​ടി’​ക​ൾ​ക്കു പു​റ​മെ പാ​കി​സ്താ​ൻ ഷിം​ല ക​രാ​ർ റ​ദ്ദാ​ക്കി​യ​ത് ഗു​രു​ത​ര​മാ​യ പ്ര​ത്യാ​ഘാ​ത​ങ്ങ​ൾ​ക്കാ​ണ് വ​ഴി​തു​റ​ക്കു​ക. 1972ൽ, ​ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ൽ ന​ട​ന്ന യു​ദ്ധ​ത്തി​നു ശേ​ഷം രൂ​പ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ ഷിം​ല ക​രാ​റാ​ണ് ഏ​​റെ ദൗ​ർ​ബ​ല്യ​ങ്ങ​ളോ​ടെ​യാ​ണെ​ങ്കി​ലും അ​തി​ർ​ത്തി​യെ അ​ൽ​പ​മെ​ങ്കി​ലും ശാ​ന്ത​മാ​ക്കു​ന്ന​ത്. യു.​എ​ൻ ചാ​ർ​ട്ട​റി​ന്റെ ത​ത്ത്വ​വും താ​ൽ​പ​ര്യ​വും ഉ​ൾ​ക്കൊ​ണ്ട് ത​യാ​റാ​ക്ക​പ്പെ​ട്ട ക​രാ​ർ എ​ന്നാ​ണ് അ​തി​ന്റെ ആ​മു​ഖ ഖ​ണ്ഡി​ക​യി​ൽ പ​റ​യു​ന്ന​ത്; ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ത​മ്മി​ലു​ള്ള അ​ഭി​പ്രാ​യ വ്യ​ത്യാ​സ​ങ്ങ​ളും സം​ഘ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ളും ച​ർ​ച്ച​യി​ലൂ​ടെ​യും സ​മാ​ധാ​ന​ത്തി​ലൂ​ടെ​യും പ​രി​ഹ​രി​ക്കാ​നു​ള്ള വ​ഴി എ​ന്നാ​ണ് ക​രാ​റി​ന്റെ ര​ണ്ടാം ഖ​ണ്ഡി​ക​യി​ൽ പ​റ​യു​ന്ന​ത്. അ​തോ​ടൊ​പ്പം, ര​ണ്ട് രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ൾ ത​മ്മി​ലു​ള്ള വ്യാ​പാ​രം, അ​തി​ർ​ത്തി​യി​ലെ നി​യ​ന്ത്ര​ണ രേ​ഖ, അ​തി​ർ​ത്തി ക​ട​ന്നു​ള്ള തീ​ർ​ഥാ​ട​നം തു​ട​ങ്ങി​യ വി​ഷ​യ​ങ്ങ​ളി​ലെ​ല്ലാം കൃ​ത്യ​മാ​യ പ​രാ​മ​ർ​ശ​മു​ള്ള ക​രാ​റാ​ണി​ത്. ഇ​ത് റ​ദ്ദാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന​ത് വ്യാ​പാ​രം, ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു​മു​ള്ള പ​ര​സ്പ​ര സ​ഞ്ചാ​​രം എ​ന്നി​വ​യെ​ നേ​രി​ട്ട് ബാ​ധി​ക്കും. അ​തോ​ടൊ​പ്പം, അ​തി​ർ​ത്തി മേ​ഖ​ല​ക​ൾ കൂ​ടു​ത​ൽ അ​ര​ക്ഷി​ത​മാ​വു​ക​യും ചെ​യ്യും. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ, ഇ​രു രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഇ​പ്പോ​ഴ​ത്തെ ന​യ​ത​ന്ത്ര പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ങ്ങ​ളെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ നി​രീ​ക്ഷ​ക​രും ന​യ​ത​ന്ത്ര വി​ദ​ഗ്ധ​രു​മെ​ല്ലാം ആ​ശ​ങ്ക​യോ​ടെ​യാ​ണ് നോ​ക്കി​ക്കാ​ണു​ന്ന​ത്.