സ​ക്ക​ർ​ബ​ർ​ഗ് പ്ര​തി​ക്കൂ​ട്ടി​ൽ ക​യ​റു​മ്പോ​ൾ

ഇ​തെ​ഴു​തു​മ്പോ​ൾ സ​മൂ​ഹ​മാ​ധ്യ​മ ഭീ​മ​നാ​യ മെ​റ്റ (ഫേ​സ്​​ബു​ക്ക് ഉ​ട​മ) സി.​ഇ.​ഒ​മാ​ർ​ക്ക് സ​ക്ക​ർ​ബ​ർ​ഗ് അ​മേ​രി​ക്ക​ൻ കു​ത്ത​ക നി​യ​ന്ത്ര​ണ സ്ഥാ​പ​ന​മാ​യ ഫെ​ഡ​റ​ൽ ട്രേ​ഡ്‌ ക​മീ​ഷ​ൻ (എ​ഫ്.​ടി.​സി) ഫ​യ​ൽ ചെ​യ്ത കേ​സി​ൽ വാ​ഷി​ങ്​​ട​ണി​ലെ കോ​ട​തി​യി​ൽ ഹാ​ജ​രാ​യി ക​മ്പ​നി​ക്കെ​തി​രാ​യ ആ​രോ​പ​ണ​ങ്ങ​ളെ പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. വ്യാ​പാ​ര​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ ബ്ലോ​ക്ക്ബ​സ്റ്റ​ർ കേ​സ് എ​ന്ന് വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന, തി​ങ്ക​ളാ​ഴ്ച തു​ട​ങ്ങി​യ കേ​സി​ന്റെ വി​ചാ​ര​ണ ജൂ​ലൈ വ​രെ നീ​ളു​മെ​ന്നാ​ണ് അ​നു​മാ​നം. സാ​മ്പ​ത്തി​ക​മേ​ഖ​ല​യി​ൽ ചി​ല ക​മ്പ​നി​ക​ൾ​ക്കു​ള്ള മേ​ധാ​വി​ത്വം മു​ത​ലെ​ടു​ത്ത് എ​തി​രാ​ളി​ക​ളെ ഇ​ല്ലാ​താ​ക്കു​ന്ന​തു ത​ട​യാ​നും, വി​പ​ണി​യി​ൽ മ​ത്സ​രം ഉ​റ​പ്പു​വ​രു​ത്താ​നു​മു​ള്ള നി​യ​മ​സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ൾ മി​ക്ക രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലു​മു​ണ്ട്. യൂ​റോ​പ്പി​ൽ യൂ​റോ​പ്യ​ൻ ക​മീ​ഷ​ന്‍റെ കീ​ഴി​ലാ​ണ​ത്. ഗൂ​ഗി​ളി​നെ അ​വ​ർ ഏ​താ​നും​ത​വ​ണ വി​ചാ​ര​ണ ചെ​യ്യു​ക​യും മേ​ധാ​വി​ത്വം നി​ല​നി​ർ​ത്താ​ൻ ന​ട​ത്തി​യ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ​ക്ക് ഏ​താ​നും ബി​ല്യ​ൺ യൂ​റോ പി​ഴ​വി​ധി​ച്ച​തും അ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണ്.

ആ​റു​കൊ​ല്ലം നീ​ണ്ട അ​ന്വേ​ഷ​ണ​ത്തെ​ത്തു​ട​ർ​ന്നാ​ണ് അ​മേ​രി​ക്ക​യി​ൽ ആ​ൻ​റി-​ട്ര​സ്റ്റ് നി​യ​മ​ലം​ഘ​ന​മെ​ന്ന് വി​ളി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന കു​റ്റം ‘മെ​റ്റ’​യി​ൽ ചാ​ർ​ത്ത​പ്പെ​ട്ട​ത്. എ​തി​രാ​ളി​ക​ളെ ഇ​ല്ലാ​താ​ക്കാ​ൻ വാ​ട്സ്ആ​പ്, ഇ​ൻ​സ്റ്റ​ഗ്രാം എ​ന്നീ സ​മൂ​ഹ​മാ​ധ്യ​മ പ്ലാ​റ്റ്​​ഫോ​മു​ക​ളെ ഫേ​സ്ബു​ക്ക് സ്വ​ന്ത​മാ​ക്കി​യ​താ​ണ് ആ​രോ​പ​ണ​ത്തി​ന്‍റെ മ​ർ​മം. എ​ഫ്.​ടി.​സി​യു​ടെ വാ​ദ​ങ്ങ​ൾ അം​ഗീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ട്ടാ​ൽ പി​ന്നെ ഈ ​മൂ​ന്നു പ്ലാ​റ്റു​ഫോ​മു​ക​ളു​ടെ​യും ഉ​ട​മ​യാ​യി മാ​തൃ​സ്ഥാ​പ​ന​മാ​യ മെ​റ്റ പ്ലാ​റ്റ്ഫോം​സി​നു തു​ട​രാ​ൻ പ​റ്റി​ല്ല. അ​പ്പോ​ൾ വാ​ട്സ്ആ​പ്, ഇ​ൻ​സ്റ്റ​ഗ്രാം എ​ന്നീ മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളെ അ​ട​ർ​ത്തി​മാ​റ്റി അ​വ വ്യ​ത്യ​സ്ത ഉ​ട​മ​സ്ഥാ​വ​കാ​ശ​മു​ള്ള ക​മ്പ​നി​ക​ളാ​യി മാ​റേ​ണ്ടി വ​രും. അ​പ്പോ​ൾ അ​വ​യു​ടെ 1.4 ട്രി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​ർ എ​ന്ന് ക​ണ​ക്കാ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്ന വാ​ർ​ഷി​ക പ​ര​സ്യ​വ​രു​മാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ കാ​ര്യ​വും ചോ​ദ്യ​ചി​ഹ്ന​മാ​വും. വി​പ​ണി​യി​ൽ പ്ര​ക​മ്പ​ന​മു​ണ്ടാ​ക്കി​യേ​ക്കാ​വു​ന്ന അ​ത്ത​ര​മൊ​രു സം​ഭ​വം ന​ട​ക്കു​മോ എ​ന്നാ​ണു രാ​ഷ്ട്രീ​യ-​സാ​മ്പ​ത്തി​ക നി​രീ​ക്ഷ​ക​ർ ഒ​രു​പോ​ലെ ഉ​റ്റു​നോ​ക്കു​ന്ന​ത്. മെ​റ്റ​യെ സം​ബ​ന്ധി​ച്ചും ഇ​തു നി​ർ​ണാ​യ​ക​മാ​ണ്, വി​ശി​ഷ്യാ, ഇ​ൻ​സ്റ്റാ​ഗ്രാ​മി​ന്‍റെ കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ; കാ​ര​ണം മെ​റ്റ​യു​ടെ പ​ര​സ്യ​വ​രു​മാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ പ​കു​തി​യോ​ളം ഇ​ൻ​സ്റ്റ​ഗ്രാ​മി​ൽ നി​ന്നാ​ണ​ത്രേ. ത​ത്സ​മ​യ സ​ന്ദേ​ശ​പ്ര​സാ​ര​ണ​ത്തി​ൽ അ​തി​വേ​ഗം വി​പ​ണി കൈ​യ​ട​ക്കി​യ വാ​ട്സ്ആ​പ്പി​നെ അ​തു സ്ഥാ​പി​ച്ച് അ​ഞ്ചു​വ​ർ​ഷ​ത്തി​ന​കം 2014ൽ 19 ​ബി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​റി​നു വി​ല​യ്ക്കെ​ടു​ക്കു​ക​യാ​ണു​ണ്ടാ​യ​ത്.

സ​ക്ക​ർ​ബ​ർ​ഗി​ന്‍റെ പ്ര​തി​രോ​ധ മൊ​ഴി​ക്ക് മു​മ്പു​ത​ന്നെ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്റെ ര​ണ്ടു ഇ-​മെ​യി​ലു​ക​ൾ എ​ഫ്.​ടി.​സി എ​ടു​ത്തു​ദ്ധ​രി​ച്ചു. 2012ൽ ​ഇ​ൻ​സ്റ്റ​ഗ്രാം സ്വ​ന്ത​മാ​ക്കു​ന്ന​തി​നു മു​ന്നോ​ടി​യാ​യി എ​തി​രാ​ളി​യാ​വാ​ൻ സാ​ധ്യ​ത​യു​ള്ള അ​തി​നെ നി​ർ​വീ​ര്യ​മാ​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും 2014ൽ ​വാ​ട്സ്ആ​പ് വി​ല​യ്ക്കെ​ടു​ക്കും മു​മ്പ് ത​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഈ ​ആ​പ് വ​ലി​യ അ​പ​ക​ട​മാ​ണെ​ന്നു​മാ​ണ് ആ ​മെ​യി‌​ലു​ക​ളി​ലു​ള്ള​ത്‌. അ​വ​യോ​ട് മ​ത്സ​രി​ക്കു​ന്ന​തി​നു പ​ക​രം അ​വ​യെ വി​ല​യ്ക്കെ​ടു​ക്കാ​നാ​ണ്​ അ​ന്ന് ഫേ​സ് ബു​ക്ക് തീ​രു​മാ​നി​ച്ച​തെ​ന്നാ​ണ് എ​ഫ്.​ടി.​സി വാ​ദം. എ​ന്നാ​ൽ, അ​വ​യെ വ​ള​ർ​ത്താ​നും ഒ​പ്പം വ​ള​രാ​നു​മാ​ണ് ത​ങ്ങ​ളു​ദ്ദേ​ശി​ച്ച​തെ​ന്നാ​ണ് മെ​റ്റ​യു​ടെ പ​ക്ഷം. ത​ങ്ങ​ൾ കു​ത്ത​ക ശ​ക്തി​കൊ​ണ്ട് ഒ​ന്നും കാ​ശി​നു വി​ൽ​ക്കു​ന്നി​ല്ലെ​ന്നും മി​ക്ക ആ​പ്പു​ക​ളും സൗ​ജ​ന്യ​മാ​ണെ​ന്നും വ്യ​ക്തി​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളു​ടെ ശൃം​ഖ​ല എ​ന്ന​തി​ൽ നി​ന്നും സ​മൂ​ഹ​മാ​ധ്യ​മ​മാ​യി വി​ക​സി​ച്ച​ത് ഒ​രു വ്യ​വ​സാ​യ​ത്തി​ന്റെ സ്വാ​ഭാ​വി​ക​പ​രി​ണാ​മ​മാ​ണെ​ന്നും മെ​റ്റ​യു​ടെ അ​ഭി​ഭാ​ഷ​ക​ൻ മാ​ർ​ക് ഹാ​ൻ​സെ​ൻ വാ​ദി​ച്ചു. ദി​വ​സ​ങ്ങ​ളും ആ​ഴ്ച​ക​ളും നീ​ങ്ങു​ന്ന​ത​നു​സ​രി​ച്ച് കൂ​ടു​ത​ൽ വി​ശ​ദാം​ശ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കും സ​ങ്കീ​ർ​ണ​ത​ക​ളി​ലേ​ക്കു​മു​ള്ള കേ​സി​ന്‍റെ പോ​ക്കും തീ​ർ​പ്പും കാ​ത്തി​രു​ന്നു കാ​ണ​ണം.

എ​ന്നാ​ൽ, സാ​മ്പ​ത്തി​ക കു​ത്ത​ക മാ​ത്ര​മ​ല്ല ആ​ശ​യ​മാ​ധ്യ​മ കു​ത്ത​ക കൂ​ടി​യാ​യ ഈ ‘​ബി​ഗ് ടെ​ക്’ ക​മ്പ​നി​യു​മാ​യി ഏ​റ്റു​മു​ട്ടാ​നു​ള്ള രാ​ഷ്ട്രീ​യ ഇ​ച്ഛാ​ശ​ക്തി​യോ​ടെ​യാ​ണോ ഡോ​ണ​ൾ​ഡ് ട്രം​പി​ന്‍റെ ഭ​ര​ണ​കൂ​ടം ഈ ​വി​ഷ​യം കൈ​കാ​ര്യം ചെ​യ്യു​ന്ന​ത് എ​ന്ന​താ​ണ് ഉ​യ​രു​ന്ന ചോ​ദ്യം-​വി​ശി​ഷ്യാ സ​ക്ക​ർ​ബ​ർ​ഗ്​ ട്രം​പ്​ അ​നു​കൂ​ലി​യാ​ണ്​ എ​ന്നി​രി​ക്കെ. ട്രം​പി​ന്റെ ര​ണ്ടാ​മൂ​ഴം ഉ​ദ്ഘാ​ട​ന ച​ട​ങ്ങി​ലെ വി​ശി​ഷ്ടാ​തി​ഥി​ക​ളി​ൽ സ​ക്ക​ർ​ബ​ർ​ഗും ഉ​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു ദ​ശ​ല​ക്ഷം ഡോ​ള​ർ സം​ഭാ​വ​ന അ​ദ്ദേ​ഹം ന​ൽ​കി​യ​തും വാ​ർ​ത്ത​യാ​യി​രു​ന്നു. ഒ​രു ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ 450 മി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​ർ അ​ട​ച്ചും പി​ന്നീ​ട് അ​ത് ഒ​രു ബി​ല്യ​ൺ ഡോ​ള​റാ​യി ഉ​യ​ർ​ത്തി​യും കേ​സ് അ​വ​സാ​നി​പ്പി​ക്കാ​ൻ സ​ക്ക​ർ​ബ​ർ​ഗ്​ ശ്ര​മി​ച്ചി​രു​ന്നു എ​ന്ന ‘വാ​ൾ​സ്ട്രീ​റ്റ് ജേ​ണ​ൽ’ റി​പ്പോ​ർ​ട്ടും ശ്ര​ദ്ധേ​യ​മാ​ണ്.

കു​ത്ത​ക​ക​ൾ എ​ന്നും ദൂ​ഷ്യ​ങ്ങ​ൾ വ​രു​ത്താ​നാ​ണ് കൂ​ടു​ത​ൽ സാ​ധ്യ​ത-​അ​വ കൂ​ടു​ത​ൽ ഉ​ത്ത​ര​വാ​ദി​ത്വ​ത്തി​ൽ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ക്കു​മെ​ന്നൊ​ക്കെ ന്യാ​യീ​ക​രി​ക്ക​പ്പെ​ടു​മെ​ങ്കി​ലും. വ്യാ​പാ​ര മേ​ഖ​ല​യി​ൽ അ​ത് ന​ട​ക്കു​മ്പോ​ൾ ത​ന്നെ, മെ​റ്റ​യെ​പ്പോ​ലെ ആ​ശ​യ പ്ര​സാ​ര​ണ​രം​ഗ​ത്ത് നി​ർ​ണാ​യ​ക പ​ങ്കു​ള്ള ഒ​രു സ്ഥാ​പ​ന​ത്തി​നു ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ അ​ഭി​പ്രാ​യ​സൃ​ഷ്ടി​പ്പി​ലും ബോ​ധ​വ​ത്​​ക​ര​ണ​ത്തി​ലു​മു​ള്ള അ​മി​ത​സ്വാ​ധീ​നം ഏ​റെ ച​ർ​ച്ച ചെ​യ്യ​പ്പെ​ടു​ന്ന​താ​ണ്. അ​ച്ച​ടി മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് സം​ഭ​വി​ക്കു​ന്ന സ്വാ​ധീ​ന​ശോ​ഷ​ണ​ത്തി​ന്റെ ഘ​ട്ട​ത്തി​ൽ ഇ​ന്ന് ഇ​ല​ക്ട്രോ​ണി​ക് മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ, അ​തി​ൽ​ത​ന്നെ സ​മൂ​ഹ​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളാ​യ മെ​റ്റ, എ​ക്സ് തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യി​ലൂ​ടെ, പ്ര​ച​രി​ക്കു​ന്ന വാ​ർ​ത്ത​ക​ളും വീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ളും സ​ജീ​വ​മാ​യി ശ്ര​ദ്ധി​ക്കേ​ണ്ട യു​ഗ​മാ​ണി​ന്ന്. വി​വി​ധ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലെ സ​മൂ​ഹ​മാ​ധ്യ​മ നി​യ​മ​ങ്ങ​ൾ​ത​ന്നെ അ​വ​യി​ലെ ഉ​ള്ള​ട​ക്കം നി​യ​ന്ത്രി​ക്കു​ന്ന അ​വ​സ്ഥ​യു​ണ്ട്. അ​വ​യി​ൽ ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ളു​ടെ താ​ൽ​പ​ര്യ​ങ്ങ​ളും ജ​ന​ങ്ങ​ളു​ടെ സ​ദാ​ചാ​ര, ധാ​ർ​മി​ക​പ​രി​ഗ​ണ​ന​ക​ളും പ്ര​തി​ഫ​ലി​ക്കു​ന്ന​വ​യു​മു​ണ്ടാ​വും. അ​ത്ത​രം ത​ർ​ക്ക​ങ്ങ​ൾ ഇ​ന്നും തു​ട​രു​ന്നു. പ​​ക്ഷേ, പ​ല​പ്പോ​ഴും ഭ​ര​ണ​കൂ​ട​ങ്ങ​ളു​ടെ നെ​റ്റി​ചു​ളി​​യേ​ണ്ട എ​ന്ന് ക​രു​തി മാ​ത്രം പ​ക്ഷ​പാ​ത​പ​ര​മാ​യി ഉ​ള്ള​ട​ക്കം എ​ടു​ത്തു​മാ​റ്റു​ക​യോ ത​ട​യു​ക​യോ ചെ​യ്യു​ന്ന പ്ര​വ​ണ​ത​ക​ൾ സ​മൂ​ഹ​മാ​ധ്യ​മ​ങ്ങ​ളി​ൽ കാ​ണാ​റു​ണ്ട്. അ​വി​ടെ കു​ത്ത​ക​മേ​ധാ​വി​ത്വം കൂ​ടി വ​ന്നാ​ൽ എ​തി​ർ​ശ​ബ്ദ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും എ​സ്റ്റാ​ബ്ലി​ഷ്‌​മെ​ന്‍റി​നു ര​സി​ക്കാ​ത്ത സ​ത്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും ഇ​ട​മി​ല്ലാ​താ​വും. ഇ​തു ത​ട​യ​ണ​മെ​ങ്കി​ൽ മെ​റ്റ സ്വ​ന്ത​മാ​ക്കി​യ ഉ​പ​സ്ഥാ​പ​ന​ങ്ങ​ൾ മാ​ത്രം സ്വ​ത​ന്ത്ര​മാ​യാ​ൽ പോ​രാ, മെ​റ്റ​ക്ക് തു​ല്യ​മാ​യ സ​മാ​ന്ത​ര അ​സ്തി​ത്വ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ത​ന്നെ വ​ള​രാ​ൻ സാ​ഹ​ച​ര്യ​മൊ​രു​ങ്ങ​ണം. ആ ​അ​ർ​ഥ​ത്തി​ലും കു​ത്ത​ക​കൾ​ ഇ​ല്ലാ​താ​വു​ന്ന​ത് എ​ന്തു​കൊ​ണ്ടും അ​ഭി​ല​ഷ​ണീ​യ​മേ​യാ​വൂ.