വോ​ട്ടു​കൊ​ള്ള​യു​ടെ ഭാ​ര​തീ​യ പാ​ര​മ്പ​ര്യം

വി​ന​യം രാ​ജ​പു​ത്രേ​ഭ്യഃ
പ​ണ്ഡി​തേ​ഭ്യഃ സു​ഭാ​ഷി​തം
അ​ന്യ​തം ദ്യു​ത​കാ​ര്യേ​ഭ്യഃ
സ്​​ത്രീ​ഭ്യഃ കൈ​ത​വം.

‘‘രാ​ജ​പു​ത്ര​ന്മാ​രി​ൽ​നി​ന്ന് വി​ന​യ​വും പ​ണ്ഡി​ത​രി​ൽ നി​ന്ന്​ അ​റി​വു​ക​ളും ചൂ​തു​ക​ളി​ക്കാ​രി​ൽ​നി​ന്ന് ക​ള്ളം​പ​റ​ച്ചി​ലും സ്​​ത്രീ​ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് വ​ഞ്ച​ന​യും പ​ഠി​ച്ച​റി​യേ​ണ്ട​താ​ണ്’’- കൗ​ടി​ല്യ​ൻ, ഇ​ന്ത്യ​ൻ മാ​ക്ക്യ​വെ​ല്ലി, എ​ന്നൊ​ക്കെ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന ചാ​ണ​ക്യ​​ന്റെ മാ​സ്​​റ്റ​ർ​പീ​സു​ക​ളി​ലൊ​ന്നാ​യ ’ചാ​ണ​ക്യ​നീ​തി’​യി​ലെ പ​ന്ത്ര​ണ്ടാം അ​ധ്യാ​യ​ത്തി​ലു​ള്ള പ​തി​നെ​ട്ടാം ശ്ലോ​ക​മാ​ണി​ത്. വി​ന​യ​വും അ​റി​വു​മു​ള്ള​വ​ർ എ​ന്തി​നാ​ണ് ക​ള്ളം​പ​റ​യാ​നും വ​ഞ്ചി​ക്കാ​നു​മൊ​ക്കെ പ​ഠി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ന്ന​തെ​ന്നാ​യി​രി​ക്കും ചോ​ദി​ക്കാ​ൻ വ​രു​ന്ന​ത്. അ​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ് പ​റ​ഞ്ഞു​വ​രു​ന്ന​ത്. ഭ​ര​ണം നേ​ടാ​നും നി​ല​നി​ർ​ത്താ​നും ഇ​തൊ​ക്കെ വേ​ണ​മ​ത്രേ.

‘കോ​ഴി​ക്കോ​ട്​-​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് ചി​ല ഏ​ടു​ക​ൾ’ എ​ന്ന പു​സ്​​ത​ക​ത്തി​ൽ, കോ​ഴി​ക്കോ​ട് രാ​ജ്യം സാ​മൂ​തി​രി സ്ഥാ​പി​ച്ച​തെ​ങ്ങ​നെ​യാ​ണെ​ന്ന് എം.​ജി.​എ​സ് വി​ശ​ദീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. പെ​രു​മാ​ൾ പോ​കു​ന്ന പോ​ക്കി​ൽ മാ​നി​ച്ച​നും വി​ക്ര​മ​നും കൊ​ടു​ത്ത​ത് ‘‘കോ​ഴി​ക്കോ​ടും ചു​ള്ളി​ക്കാ​ടും’’ എ​ന്ന ഇ​ത്തി​രി​വ​ട്ട​മാ​യി​രു​ന്ന​ല്ലോ. പൊ​ർ​ളാ​തി​രി ഭ​രി​ച്ചി​രു​ന്ന പോ​ള​നാ​ട് എ​ന്ന പ​ഴ​യ രാ​ജ്യ​ത്തോ​ട് ചേ​ർ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു മാ​ന​വി​ക്ര​മ​ൻ​മാ​രു​ടെ താ​വ​ളം. പോ​ള​നാ​ട് പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കാ​ൻ അ​വ​ർ 48 വ​ർ​ഷ​ത്തോ​ളം യു​ദ്ധം​ചെ​യ്തി​ട്ടും പൊ​ർ​ളാ​തി​രി​യെ തോ​ൽ​പ്പി​ക്കാ​നാ​യി​ല്ല. വെ​ട്ടി​മ​രി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ട് കാ​ര്യ​മി​ല്ലെ​ന്ന് മ​ന​സ്സി​ലാ​ക്കി​യ സാ​മൂ​തി​രി, പൊ​ർ​ളാ​തി​രി​യു​ടെ ഭാ​ഗ​ത്തെ പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രെ കാ​ലു​മാ​റ്റി​ക്കാ​ൻ നോ​ക്കി. അ​വ​ർ കൂ​ടെ​നി​ന്നാ​ലേ അ​വ​ർ​ക്ക് കീ​ഴി​ലു​ള്ള ‘ലോ​ക​ർ’ കൂ​ടെ​നി​ൽ​ക്കൂ. ക​ള​രി ന​ട​ത്തു​ന്ന​തും പ​ട​യാ​ളി​ക​ളെ സം​ഘ​ടി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തു​മൊ​ക്കെ ലോ​ക​രാ​ണ്. ലോ​ക​രെ കൂ​റു​മാ​റ്റാ​ൻ പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​ർ​ക്ക് ക​ഴി​യും. പ്ര​ഭു​ക്ക​ന്മാ​രെ സാ​മൂ​തി​രി കൂ​ടി​യാ​ലോ​ച​ന​ക്കാ​യി പ​ന്നി​യ​ങ്ക​ര ഭ​ഗ​വ​തി​ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ലെ വാ​തി​ൽ​മേ​ട​യി​ലേ​ക്ക് വി​ളി​ച്ചു. വെ​ട്ട​ത്തു​രാ​ജാ​വ് മു​ത​ൽ വ​ട​ക​രെ​ക്കൂ​റ്റി​ൽ പി​ലാ​ശ്ശേ​രി നാ​യ​ർ വ​രെ, ആ ​യോ​ഗ​ത്തി​ൽ പ​ങ്കെ​ടു​ത്ത 34 ഇ​ട​പ്ര​ഭു​ക്കാ​രു​ടെ പേ​ര് ‘കേ​ര​ളോ​ൽ​പ്പ​ത്തി’ എ​ന്ന ഗ്ര​ന്ഥ​ത്തി​ൽ​നി​ന്ന് എം.​ജി.​എ​സ്​ പ​ക​ർ​ത്തി​യി​ട്ടു​ണ്ട്.‘‘​നി​ങ്ങ​ൾ ഞ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ബ​ന്ധു​വാ​യി നി​ൽ​ക്ക​ണം; തു​ണ​യാ​യി നി​ൽ​ക്കു​ക​യും വേ​ണം എ​ന്ന് അ​ഭ്യ​ർ​ഥി​ച്ച​ശേ​ഷം അ​ന്യോ​ന്യം കൈ​പി​ടി​ച്ച് ‘സ​മ​യം’ ചെ​യ്തു.‘‘​സ​ന്ധി​യി​ൽ ഒ​പ്പു​വെ​ക്കു​ക​യ​ല്ല നേ​രി​ട്ടു​കൂ​ടി വാ​ക്കാ​ലേ പ​റ​യു​ക​യാ​ണ് അ​ന്ന​ത്തെ ആ​ചാ​രം. പ​റ​ഞ്ഞ​വാ​ക്കി​ന് എ​ഴു​ത്തി​നേ​ക്കാ​ൾ വി​ല​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു’’​എ​ന്ന് എം.​ജി.​എ​സ്.

വെ​ട്ട​ത്തു​രാ​ജാ​വ് - 5,000, പ​യ്യ​നാ​ട്ട് ന​മ്പി​ടി-5,000, മ​ങ്ങാ​ട്ട് ന​മ്പി​ടി 1,200, വീ​ട്ടി​ക്കാ​ട്ട് പ​ട​നാ​യ​ർ-300, കു​തി​ര​വ​ട്ട​ത്തു​നാ​യ​ർ-5,000, പി​ലാ​ശ്ശേ​രി നാ​യ​ർ- 50 എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ ഓ​രോ ഇ​ട​പ്ര​ഭു​വി​നും കീ​ഴി​ലു​ള്ള പ​ട​യാ​ളി​ക​ളു​ടെ എ​ണ്ണം കൊ​ടു​ത്തി​ട്ടു​ണ്ട്. ആ​കെ 34,350 പ​ട്ടാ​ള​ക്കാ​രു​ണ്ട്. ഇ​ത്ര​യും​പേ​ർ മ​റു​ക​ണ്ടം​ചാ​ടി സാ​മൂ​തി​രി​യു​ടെ​യും ഇ​ളം​കൂ​ർ​വാ​ണ ന​മ്പ്യാ​തി​രി​യു​ടെ​യും നേ​തൃ​ത്വ​ത്തി​ൽ പ​ട​വെ​ട്ടി​യി​ട്ടും പൊ​ർ​ളാ​തി​രി​യെ തോ​ൽ​പ്പി​ക്കാ​നാ​യി​ല്ല. അ​ങ്ങേ​ർ​ക്കാ​ണെ​ങ്കി​ൽ 32 ത​റ​യും പ​തി​നാ​യി​രം പ​ട​യാ​ളി​ക​ളും മൂ​ന്ന് കൂ​ട്ട​വും അ​ഞ്ച് അ​ക​മ്പ​ടി​ജ​ന​വും മാ​ത്ര​മാ​ണു​ള്ള​ത്. എ​ന്നി​ട്ടും പൊ​രു​തി​നി​ന്നു. അ​ങ്ങ​നെ​യി​രി​ക്കെ, സാ​മൂ​തി​രി പൊ​ർ​ളാ​തി​രി​യു​ടെ കു​ല​ദേ​വ​ത​യാ​യ ശ്രീ​പോ​ർ​ക്ക​ലി ഭ​ഗ​വ​തി​യെ സേ​വി​ക്കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങി. ആ​റു​മാ​സം സേ​വി​ച്ച​പ്പോ​ൾ ഭ​ഗ​വ​തി പ്ര​ത്യ​ക്ഷ​പ്പെ​ട്ടു. ദേ​വി ചി​ല പു​തി​യ വ​ഴി​ക​ളൊ​ക്കെ തോ​ന്നി​പ്പി​ച്ചു!

അ​ത​നു​സ​രി​ച്ച് സാ​മൂ​തി​രി​യു​ടെ നാ​ലു കാ​ര്യ​ക്കാ​രാ​യ മ​ങ്ങാ​ട്ട​ച്ച​ൻ, ധ​ർ​മ്മോ​ത്തു​പ​ണി​ക്ക​ർ, തി​ന​യ​ഞ്ചേ​രി ഇ​ള​യ​ത്, പാ​റ​ന​മ്പി എ​ന്നി​വ​ർ പൊ​ർ​ളാ​തി​രി​യു​ടെ ഭാ​ര്യ​യാ​യ ചാ​ല​പ്പു​റ​ത്ത​മ്മ​യെ ക​ണ്ടു. പ്ര​ലോ​ഭ​ന​ങ്ങ​ൾ നി​ര​ത്തി. കോ​ട്ട​വാ​തി​ൽ ഉ​ള്ളി​ൽ​നി​ന്ന് തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്ത് സാ​മൂ​തി​രി​യു​ടെ പ​ട്ടാ​ള​ക്കാ​രെ അ​ക​ത്തു​ക​ട​ത്തി​യാ​ൽ നാ​ലു​വീ​ട്ടി​ല​മ്മ​സ്ഥാ​ന​വും (നാ​ല​ക​ത്തൂ​ട്ട​മ്മ) നാ​ലാം​കൂ​ർ വാ​ഴ്ച​യും നാ​ല് ആ​ന​യും നാ​ൽ​പ​തി​നാ​യി​രം പ​ണ​വും കൊ​ടു​ക്കാ​മെ​ന്നേ​റ്റു. അ​തി​ല​വ​ർ വീ​ണു. കോ​വി​ല​ക​ത്തു​ള്ള അ​ന​ന്ത​ര​വ​ര​ന്മാ​രാ​യ ത​മ്പു​രാ​ന്മാ​രെ​യും ത​മ്പു​രാ​ട്ടി​മാ​രെ​യും കാ​ര​ണ​വ​രെ ക​ണ്ടു​വ​രൂ എ​ന്നു​പ​റ​ഞ്ഞ് ക​ട​ത്ത​നാ​ട്ടേ​ക്ക​യ​ച്ചു. ചാ​ല​പ്പു​റ​ത്ത​മ്മ മാ​ത്രം പോ​ലൂ​രെ കോ​ട്ട​യി​ൽ ത​ങ്ങി. പു​ല​ർ​ച്ചെ പൊ​ർ​ളാ​തി​രി കു​ളി​ക്കാ​നാ​യി എ​ണ്ണ​യി​ട്ട് കു​ള​ത്തി​ലേ​ക്കി​റ​ങ്ങി​യ​പ്പോ​ൾ ഭാ​ര്യ കോ​ട്ട​വാ​തി​ൽ ശ​ത്രു​ക്ക​ൾ​ക്ക് തു​റ​ന്നു​കൊ​ടു​ത്തു. എ​ന്തി​നേ​റെ പ​റ​യു​ന്നു, തോ​ൽ​വി​സ​മ്മ​തി​ച്ച് വേ​ഷം​മാ​റി പോ​കു​ന്ന​തി​നു മു​മ്പ് പൊ​ർ​ളാ​തി​രി കാ​ര്യ​ക്കാ​ര​നാ​യ മേ​നോ​ക്കി​യേ​യും ചാ​ല​പ്പു​റ​ത്ത​മ്മ​യേ​യും വി​ളി​ച്ചു​വ​രു​ത്തി ച​ർ​ച്ച ന​ട​ത്തു​ന്നു​ണ്ട്. ‘‘ഇ​നി ഞാ​ൻ മ​രി​ക്ക​യോ, രാ​ജ്യം ഒ​ഴി​ഞ്ഞു​പോ​ക​യോ വേ​ണ്ട​തെ​ന്ന് നി​ങ്ങ​ൾ​ത​ന്നെ വി​ചാ​രി​ച്ചു പ​റ​യ​ണം’’ എ​ന്നാ​ണ് ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ട​ത്. ‘മാ​ന​വി​ക്ര​മാ​രോ​ട് യു​ദ്ധം​ചെ​യ്ത് ജ​യി​ക്കാ​ൻ പ​ണി​യാ​ണ്. രാ​ജാ​വ് യു​ദ്ധം​ചെ​യ്ത് മ​രി​ച്ചാ​ൽ ഞ​ങ്ങ​ളും കൂ​ടെ മ​രി​ക്കേ​ണ്ടി​വ​രും. അ​തു​കൊ​ണ്ട് രാ​ജ്യ​മൊ​ഴി​ഞ്ഞ് പോ​കു​ന്ന​താ​ണ് ന​ല്ല​ത്’’ എ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു മ​റു​പ​ടി. സം​ഗ​തി​യു​ടെ കി​ട​പ്പ് മു​ഴു​വ​ൻ പി​ടി​കി​ട്ടി​യ പൊ​ർ​ളാ​തി​രി വേ​ഷം​മാ​റി നാ​ടു​വി​ട്ടു എ​ന്നാ​ണ് ച​രി​ത്രം. പൊ​ർ​ളാ​തി​രി​യു​ടെ മു​ഖ്യ​മ​ന്ത്രി​യാ​യ മേ​നോ​ക്കി​യെ​ത്ത​ന്നെ സാ​മൂ​തി​രി അ​തേ കാ​ര്യ​ങ്ങ​ൾ ഏ​ൽ​പ്പി​ച്ചു. പൊ​ർ​ളാ​തി​രി​യെ ച​തി​ച്ച ഭാ​ര്യ​ക്ക് ‘കോ​ഴി​ക്കോ​ട് ത​ല​ച്ചെ​ന്നോ​ർ’ എ​ന്ന സ്ഥാ​ന​വും വാ​ഗ്​​ദാ​നം ചെ​യ്ത സ​മ്മാ​ന​ങ്ങ​ളും കി​ട്ടി. ‘‘രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ അ​ന്നു​മി​ന്നും ആ​ളു​ക​ൾ ഒ​രേ ക​ളി​ക​ളാ​ണ് ക​ളി​ക്കാ​റു​ള്ള​തെ​ന്നും അ​തി​ൽ ദൈ​വ​നാ​മം ഒ​രു പ്ര​ധാ​നാ​യു​ധ​മാ​ണെ​ന്നും ഓ​ർ​ക്കു​ക’’ എ​ന്നാ​ണ് എം.​ജി.​എ​സ്​ ചൂ​ണ്ടി​ക്കാ​ണി​ക്കു​ന്ന ഗു​ണ​പാ​ഠം.

ഇ​നി​വേ​ണം,‘‘തൃ​ശൂ​ർ ഞാ​നി​ങ്ങ് എ​ടു​ക്കു​വാ’’​ എ​ന്ന് സു​രേ​ഷ് ഗോ​പി നേ​ര​ത്തെ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ച​തു​പോ​ലെ​ത​ന്നെ എ​ടു​ത്ത​തും, വാ​രാ​ണ​സി​യി​ൽ മോ​ദി പി​ന്നി​ലാ​യ​പ്പോ​ൾ എ​ണ്ണ​ൽ നി​ർ​ത്തി​വെ​ച്ച​തും പി​ന്നീ​ടെ​ണ്ണി​യ​പ്പോ​ൾ മു​ന്നേ​റി ജ​യി​ച്ച​തു​മൊ​ക്കെ ഓ​ർ​ക്കാ​ൻ. ഈ ​ക​ള്ള​ക്ക​ളി​ക​ളെ​ല്ലാം പു​റ​ത്തു​വ​ന്നി​ട്ടും ബി.​ജെ.​പി നേ​താ​ക്ക​ൾ​ക്കൊ​രു കു​ലു​ക്ക​വു​മി​ല്ല എ​ന്ന​തും കാ​ണ​ണം.‘‘​ഞ​ങ്ങ​ളീ അ​ധി​ക​വോ​ട്ടു​ക​ളൊ​ക്കെ ചേ​ർ​ക്കു​മ്പോ​ൾ നി​ങ്ങ​ളെ​വി​ടെ​യാ​യി​രു​ന്നൂ’’! എ​ന്ന തി​ക​ച്ചും ‘ന്യാ​യ​മാ​യ’ ചോ​ദ്യം ഉ​ന്ന​യി​ച്ച് ഞെ​ളി​ഞ്ഞു​നി​ൽ​ക്കു​ക​യാ​ണ​വ​ർ. അ​വ​ർ​ക്ക​തി​ന് ക​ഴി​യും. ഇ​തൊ​ക്കെ ന​ട​ത്തി​ക്കു​ന്ന അ​വ​രു​ടെ നേ​താ​വി​നെ അ​വ​ർ വി​ളി​ക്കു​ന്ന​ത്, ‘രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ചാ​ണ​ക്യ​ൻ എ​ന്നാ​ണ​ല്ലോ. അ​താ​ണ്! അ​മി​ത് ഷാ​യു​ടെ ഒ​റി​ജി​ന​ലാ​ണ് ചാ​ണ​ക്യ​ൻ. ന​ന്ദ​സാ​മ്രാ​ജ്യ​ത്തി​ലെ അ​വ​സാ​ന​ത്തെ ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി​യാ​യ ധ​ന​ന്ദ​ൻ ത​ന്നെ ബ​ഹു​മാ​നി​ക്കു​ന്നി​ല്ല എ​ന്നു​തോ​ന്നി​യ​പ്പോ​ൾ ച​ന്ദ്ര​ഗു​പ്ത​മൗ​ര്യ​നെ പ​രി​ശീ​ലി​പ്പി​ച്ച് രം​ഗ​ത്തി​റ​ക്കി മൗ​ര്യ​സാ​മ്രാ​ജ്യം സ്ഥാ​പി​ച്ച​താ​ണ് ചാ​ണ​ക്യ​ന്റെ രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ജീ​വ​ച​രി​ത്ര​ത്തി​ലെ പ്ര​ധാ​ന നാ​ഴി​ക​ക്ക​ല്ല്. പി​ന്നീ​ട്, ച​ന്ദ്ര​ഗു​പ്ത​മൗ​ര്യ​ന്റെ മ​ന്ത്രി​യാ​യി​രു​ന്നു. രാ​ജ്യം പി​ടി​ച്ച​ട​ക്കാ​ൻ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, രാ​ജ​കു​ടും​ബ​ത്തി​ന് ഒ​രു അ​സ്വാ​ര​സ്യ​വു​മി​ല്ലാ​തെ ഭ​രി​ക്കാ​നു​മു​ള്ള ത​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളൊ​ക്കെ ഉ​പ​ദേ​ശി​ച്ചി​രു​ന്ന​ത് ചാ​ണ​ക്യ​നാ​യി​രു​ന്നു. ആ ​ഉ​പ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യൊ​ക്കെ സ​മാ​ഹാ​ര​മാ​ണ് ചാ​ണ​ക്യ​നീ​തി. ചാ​ണ​ക്യ​നീ​തി​യി​ൽ പ​ല​യി​ട​ത്താ​യി പ​റ​യു​ന്ന രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത​ന്ത്ര​ങ്ങ​ൾ ലു​ഡ്വി​ക് സ്​​റ്റെ​ൻ​ബാ​ക്ക് എ​ന്ന പോ​ള​ണ്ടു​കാ​ര​നാ​യ പ​ണ്ഡി​ത​ൻ ചാ​ണ​ക്യ​രാ​ജ​നീ​തി എ​ന്ന പേ​രി​ൽ േക്രാ​ഡീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​ഡ​യാ​ർ ലൈ​ബ്ര​റി​യാ​ണ് പ്ര​സി​ദ്ധീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ള്ള​ത്.

മ​ന​സ്സി​ൽ കു​റ്റ​ബോ​ധം സൂ​ക്ഷി​ക്ക​രു​ത് എ​ന്നാ​ണ് ചാ​ണ​ക്യ​ന്റെ പ്ര​ഥ​മ ഉ​പ​ദേ​ശം. നി​ശ​ബ്​​ത ആ​യു​ധ​മാ​ക്കു​ക, അ​താ​യ​ത് കോ​ലാ​ഹ​ല​മു​ണ്ടാ​ക്കാ​തെ ചെ​യ്യാ​നു​ള്ള​ത് ചെ​യ്യു​ക, ക​ഠി​നാ​ധ്വാ​നം മാ​ത്രം​പോ​രാ, ത​ന്ത്ര​ങ്ങ​ളും വേ​ണം. ആ​രെ​യും പൂ​ർ​ണ​വി​ശ്വ​സ​ത്തി​ൽ എ​ടു​ക്ക​രു​ത്, എ​ന്നി​ങ്ങ​നെ പോ​കു​ന്നു ഉ​പ​ദേ​ശ​ങ്ങ​ൾ. രാ​ഷ്ട്ര​ത​ന്ത്ര​ത്തി​ൽ ല​ക്ഷ്യം​നേ​ടാ​ൻ ഏ​ത് ഉ​പാ​യ​വും സ്വീ​ക​രി​ക്കാ​മെ​ന്ന് വി​ശ്വ​സി​ച്ച​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് കൗ​ടി​ല്യ​ൻ എ​ന്ന പേ​ര് വ​ന്ന​ത്. അ​ത​ല്ല, കു​ട​ല​രാ​ജ്യ​ത്ത് ജീ​വി​ച്ചി​രു​ന്ന​തു​കൊ​ണ്ടാ​ണ് എ​ന്നു​മു​ണ്ട്. ചാ​ണ​ക്യ​നീ​തി​പോ​ലെ ത​ന്നെ പ്ര​സി​ദ്ധ​മാ​ണ് അ​ർ​ഥ​ശാ​സ്​​ത്രം എ​ന്ന ര​ച​ന​യും. രാ​ജ​വം​ശ​ത്തി​ന്റെ സു​ര​ക്ഷ​ക്കും ഭ​ര​ണ​ത്തി​ന്റെ സ്ഥി​ര​ത​ക്കും വേ​ണ്ടി എ​ന്തു​ചെ​യ്താ​ലും അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ന്യാ​യ​മാ​ണ്. ചാ​ര​പ്പ​ണി, മ​ന​ശ്ശാ​സ്​​ത്ര​യു​ദ്ധം, തെ​റ്റാ​യ വി​വ​രം പ്ര​ച​രി​പ്പി​ക്ക​ൽ, വേ​ണ്ടി​വ​ന്നാ​ൽ കൊ​ല​പാ​ത​കം എ​ന്നി​വ​യൊ​ക്കെ ന്യാ​യീ​ക​രി​ക്കു​ന്നു. എ​ന്നു​മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ച​തി​യും വ​ഞ്ച​ന​യും രാ​ഷ്ട്രീ​യ​ത്തി​ൽ പ്ര​ധാ​ന ആ​യു​ധ​മാ​ണെ​ന്നും പ​ഠി​പ്പി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട് ചാ​ണ​ക്യാ​ചാ​ര്യ​ൻ. വ​ല്ലാ​ത​ങ്ങ് സ​ത്യ​സ​ന്ധ​രാ​ക​രു​ത് എ​ന്നാ​ണ് മ​റ്റൊ​രു​പ​ദേ​ശം! ശ​ത്രു​വി​നെ തോ​ൽ​പ്പി​ക്കാ​ൻ എ​ന്ത് അ​ധ​ർ​മ​വും പ്ര​യോ​ഗി​ക്കാ​മെ​ന്നും.

‘‘ബു​ദ്ധി​മാ​ന്മാ​ർ പ്ര​ഭാ​ത​ത്തി​ൽ ചൂ​തു​ക​ളി​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും (മ​ഹാ​ഭാ​ര​ത​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്) ഉ​ച്ച​ക്ക് സ്​​ത്രീ​യെ​ക്കു​റി​ച്ചും(​രാ​മാ​യ​ണ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്) രാ​ത്രി മോ​ഷ​ണ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും (ഭാ​ഗ​വ​ത​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്) ച​ർ​ച്ച​ചെ​യ്യു​ന്നു’’.- എ​ന്നാ​ണ് ഒ​മ്പ​താ​മ​ധ്യാ​യ​ത്തി​ലെ പ​തി​നൊ​ന്നാം വ​ച​നം!

മ​ഹാ​ഭാ​ര​തം അ​റി​യാ​മ​ല്ലോ, പാ​ണ്ഡ​വ​ർ​ക്ക് അ​വ​കാ​ശ​പ്പെ​ട്ട രാ​ജ്യം കൈ​യ​ട​ക്കാ​ൻ​വേ​ണ്ടി കൗ​ര​വ​ർ ക​ള്ള​ച്ചൂ​തി​ൽ അ​വ​രെ തോ​ൽ​പ്പി​ച്ച് കാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക​യ​ച്ച​താ​ണ​ല്ലോ ക​ഥാ​ത​ന്തു. ക​ള്ളം​പ​റ​യാ​ൻ ചൂ​തു​ക​ളി​ക്കാ​രി​ൽ​നി​ന്ന് പ​ഠി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് ചാ​ണ​ക്യ​ൻ ഉ​പ​ദേ​ശി​ച്ച​ത് വെ​റു​തെ​യ​ല്ല. പി​ന്നെ രാ​മാ​യ​ണം, സ്വ​ന്തം ദ​ശ​ര​ഥ​രാ​ജാ​വി​ന്റെ മ​ക്ക​ളി​ൽ​നി​ന്ന് രാ​ജാ​വാ​ക്കാ​ൻ ദ​ശ​ര​ഥ​ൻ തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത രാ​മ​ൻ സ്ഥാ​നാ​രോ​ഹ​ണം ചെ​യ്യാ​ൻ പോ​കു​മ്പോ​ൾ ര​ണ്ടാ​ന​മ്മ​യാ​യ കൈ​കേ​യി ഇ​ട​പെ​ട്ട് രാ​ജാ​വി​നെ കു​ഴ​പ്പ​ത്തി​ലാ​ക്കി രാ​മ​നെ പ​തി​നാ​ല് കൊ​ല്ല​ത്തേ​ക്ക് കാ​ട്ടി​ല​യ​ച്ച​താ​ണ് അ​തി​ന്റെ ക​ഥാ​ത​ന്തു. വ​ഞ്ച​ന സ്​​ത്രീ​യി​ൽ​നി​ന്ന് പ​ഠി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞ​ത് ഓ​ർ​ക്കു​ക. പാ​ണ്ഡ​വ​രും രാ​മ​നും കാ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് പോ​കേ​ണ്ടി​വ​ന്നു. കൗ​ര​വ​ർ​ക്കും കൈ​കേ​യി​യു​ടെ മ​ക​നും ഭ​ര​ണം​കി​ട്ടി. അ​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ് സ​മ്മ​തി​റാ​ഞ്ച​ലി​ന്റെ ഭാ​ര​തീ​യ ഇ​തി​ഹാ​സം. അ​വ ര​ണ്ടും യു​ദ്ധ​ത്തി​ന്റെ​യും ദു​ര​ന്ത​ത്തി​ന്റെ​യും ഇ​തി​ഹാ​സ​ങ്ങ​ളാ​യി​ട്ടാ​ണ് അ​വ​സാ​നി​ച്ച​തെ​ന്നു​മു​ണ്ടൊ​രു ഗു​ണ​പാ​ഠം.